Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
Cheong trouwt niet met Yeong-Hye omdat ze knap is, ook niet omdat ze interessant zou zijn. Hij trouwt met haar omdat ze zo verschrikkelijk doorsnee is. Gemiddeld en onopvallend, de perfecte eigenschappen van een gehoorzame vrouw. In het begin van hun huwelijk doet Yeong-Hye dan ook precies wat van haar verwacht wordt: koken, poetsen, voor haar man zorgen. Maar dan heeft ze een nachtmerrie die alles op zijn kop zet. Van de een op de andere dag gooit zij alle dierlijke producten weg en wordt ze vegetariër. Iets waar Cheong en de rest van haar familie het helemaal niet mee eens zijn.
De vegetariër heeft een unieke structuur. Ten eerste bestaat deze roman uit drie delen en wordt elk deel verteld door iemand anders: eerst is Cheong aan het woord, dan Yeong-Hyes zwager en als laatste haar zus. Dit betekent dat we niet door de ogen van Yeong-Hye zelf mogen kijken, waardoor we nooit te weten zullen komen wat haar echte beweegredenen zijn. Bovendien speelt enkel het stuk van Cheong zich af vlak nadat Yeong-Hye haar beslissing gemaakt heeft, terwijl de andere twee delen zich juist focussen op de lange nasleep ervan. Hoewel er zo nooit een volledig beeld gevormd kan worden – er mist immers het perspectief van de hoofdpersoon – lijkt het op deze manier toch alsof het volledige verhaal verteld wordt, van begin tot eind. Hierdoor ontstaat een bijzondere onbalans, die er op zijn beurt voor zorgt dat de lezer het hele boek lang op zoek zal zijn naar de waarheid. Dit gevoel wordt versterkt omdat de personages die wel aan het woord komen, ofwel weinig mensenkennis hebben, ofwel verschrikkelijk vrouwonvriendelijk zijn. Er ontstaat zo niet alleen medeleven voor de hoofdpersoon, maar een zekere weerzin richting alle anderen.
Zoals het boek vaak wordt samengevat, klinkt het alsof het gaat over een vrouw die besluit te stoppen met vlees eten in een land waar dat niet zo normaal is als bij ons. Dit is niet een volledig onjuiste synopsis, maar verwacht geen pleidooi over de moraal en de ethiek achter het vegetariër zijn. Er wordt niet onthuld waarom Yeong-Hye haar keuze maakt, maar wat wel al gauw duidelijk is, is dat deze weinig tot niets te maken heeft met liefde voor dieren of het milieu. Om teleurstelling te voorkomen, kan er beter worden uitgegaan van een verhaal over waanzin. Hoe een vrouw die zich ongehoord en onbegrepen voelt, uit het niets verandert in een nachtmerrie voor iedereen om haar heen, enkel en alleen om grip op haar eigen leven te krijgen. Om zelf keuzes te maken in een samenleving waar een vrouw normaliter geen eigen stem heeft.
De vegetariër is geen snel leesvoer. Behalve dat de inhoud niet altijd makkelijk behapbaar is, vergt ook de schrijfstijl aandacht. Er wordt veel gebruikgemaakt van beeldspraak. Ook dwaalt het middelste deel af van de verhaallijn, waardoor de roman hier momentum verliest. Dit wordt wel weer opgepakt in het laatste deel, maar voor krap tweehonderd bladzijden, is het hierdoor weinig onderhoudend.
Wanneer je een boek leest met verkeerde verwachtingen, is het moeilijk een hard oordeel te vellen. Mijn leeservaring met De vegetariër, werd gehinderd door de verkeerd begrepen samenvatting, zoals eerder benoemd. Tijdens het lezen zorgde dit voor ergernis en frustratie, hoewel ik achteraf goed de waarde van dit boek kan begrijpen. De thema’s, motto’s en de complexiteit van de personages heb ik pas bij het nogmaals bestuderen van dit boek mogen ervaren, terwijl ik ze liever had leren kennen terwijl ik het boek met verse ogen las. De vegetariër was dus een teleurstelling op het eerste oog, maar terugkijkend een prachtig stuk literatuur.
Titel: De vegetariër || Auteur: Han Kang
Vertaler: Deborah Smith (Engelse), Monique Eggermont (Nederlandse)
Uitgeverij: Hogarth (Engelse), Nijgh en Ditmar (Nederlandse)
Jaar: 2016|| Pagina’s: 201
